30 Ekim 2015 Cuma

1.hafta TASARIM VE YARATMA

Yaratma ne demektir ? Yaratma genelde insanın hazır olarak bulduğu doğa varlığına , insanın kendi insansal-tinsel varlığını katması demektir. Bu durum PLATON tarafından da kabul edilerek bize ulaşmış olan bir gerçektir. 
Platon bunu Şölen ( Symposion ) diyaloğunda " Sokrates'in " ağzından şöyle anlatır : "Sanatçının ve el işçisinin ortaya koyduğu ürünler ve isterse endüstri ürünleri olsunlar , empatik duygusal dünyaya duygu ve düşüncelerin aktarılmasıyla meydana gelirler. " 
Bu anlayış içinde Platon devam eder : 
" Poiesis ( yaratma ) dediğimiz şey , çok geniştir biliyorsun , var olmayan bir şeyi var etmenin her türlüsüne " poiesis " deriz. Böylece, her sanatın yaptığı bir poiesis'tir, her yaratanda "poetes"tir. 

İnsan nedir ? İnsan fizik ve bio-psişik varlığının dışında duygu ve düşünceleri , hayal gücü ile tinsel bir varlıktır. Buna karşılık olarakta empirik dünya, nesneler dünyası tinsellikten yoksun bir madde dünyasıdır. 
Yaratma olayı tinsel varlığını , duygu, düşünce ve hayal gücünü katarak maddeyi tinselleştirir. Böyle bir tinselleştirme , maddeye biçim ( form ) verme anlamına gelir. Çünkü formun kaynağı tinsel varlıktır. Maddenin tinselleşmesi , form kazanması , onun madde kategorilerinin dışına çıkması demek olur. Böyle tinselleşmiş , form kazanmış bir varlık , artık madde varlığı değil , tersine en geniş anlamda sanat varlığı olur. Böyle bir sanat varlığı yeni bir isim alır. SANAT YAPITI. Sanat yapıtı, o halde tinsellik ve form kazanmış bir maddi varlık olarak yaratılmış bir varlıktır.