1. Algı : Dış dünyaya ilişkin bütün bilgileri duyum ve algı yoluyla elde ederiz. Duyum bir duyu organının uyarılmasıyla oluşan psiko-fizyolojik olay olarak açıklanmaktadır. Duyum, nesnel çevrenin insanın duyu organları üzerindeki etkisinin yalın sonucudur. İzlenimle algı arasında bulunan bir bilinç olgusudur. İzlenim duyumdan önce algı duyumdan sonra gerçekleşir. Algı, " Bir şeye dikkati yönelterek o şeyin bilincine varmak, idrak" olarak tanımlanmaktadır.
2. Gestalt Algı Teorisi : Gestalt teorisi temelinde bir psikoloji teorisi gibi görünsede, görsel algılamanın Nasıl gerçekleştiği, bu gerçekleşme sürecinde nelerin etkili olduğu, içerden ve dışardan bu süreci nasıl etkilediklerini açıklamaya odaklanmıştır.
Gestalt teorisi Bauhaus okulu sanatçıları tarafından kabul görmüş ve ilk kez Temel Tasarım dersinin kurumsal alt yapısını oluşturmak üzere tasarım alanına uygulanmıştır. Bauhaus ta öğretim, yaratıcı bir çalışma düzeni için gerekli tüm uygulamalı bilimsel alanları kapsar. Bu öğretim yöntemi fikirlerini savunabilmek için dayanaklarını Gestalt algılama kuramlarından almıştır.
Gestalt kelimesi, Almanca da yerleştirmek , düzenlemek, koymak anlamına gelen " stellen " fiilinden türetilmiştir ve biçim ya da şekil anlamına gelmektedir.
3. Endüstri Ürünleri Tasarımında Gestalt Teorisi : Endüstriyel tasarımcılar, insan ve insan gruplarının yaşam çevreleri ve kullandıkları nesneler ile olan fizyolojik ve psikolojik ilişkilerini inceler.
Bir tasarım bir çok öğenin bir araya gelmesiyle oluşur. Tasarlanan ister 2 boyutlu ister 3 boyutlu olsun, hedef kitle tarafından doğru okunabilmesi birincil şarttır.
Yakınlık, benzerlik, süreklilik, kapalılık Gestalt kanunlarıdır. Bunlara ek olarak figür-fon ilişkisi , simetri ve devamlılık eklenebilir.
1. Yakınlık kanunu; yakınlık kanununu birbirine yakın duran elemanların bir bütün olarak algınlanması şeklinde açıklayabiliriz.
2. Benzerlik Kanunu ; Benzerlik kanununu, belli bir yönden benzer olan elemanlar bir bütün olarak okunur olarak açıklayabiliriz.
3. Kapalılık Kanunu ; Kapalılık kanununu, bireylerin görsel dünyada algıladıkları uyaranlarda var olan boşlukları doldurarak örgütleme ve bu yolla da kopuk parçalar yerine, bütün bir nesne algılamaya eğimli olmaları olarak açıklayabiliriz.
4. Simetri Kanunu ; Simetrik objeler bir bütün olarak algılanır. Simetrik şekiller asimetrik şekillere göre daha kolay algılanır.
5. Figür-fon İlişkisi ; Bir objenin düzgün olarak algılanabilmesi için arkasında fonun algıyı kısıtlayıcı olmaması gerekir. Fonun objeyle etkileşmesi algıyı bozar.
6. Devamlılık ; İnsan algısı uzanan bir şekli, algısında bitiş noktasından devam ettirme eğilimindedir. Endüstri tasarımında özellikle ürünlerin kullanım yönünün belirginleştirmesi amaçlı ile kullanılan bu kanun, ürünün genel hatlarına uygulanabileceği gibi, sadece bir öğesinede uygulanabilir.
Sonuç : Bir tasarımın başarısının ölçülebilmesi için kullanılabilecek kriterlerinden en önemlisi, şüphesiz tasarımcının ürünü ile vermek istediği mesajın kullanıcılar tarafından doğru alınmasıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder